سرویس تحلیل و گزارش

اگر چه در مردادماه تیراژ ماهانه خودرو روند نزولی داشته، با‌این‌حال رشد تولید تجمعی تا پایان دومین ماه از تابستان، خودرو را پیشران تولید صنعتی کرده است. بر این اساس گزارش مردادماه پژوهشکده پولی و بانکی در مورد شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که صنعت خودرو در این ماه یکی از پیشران‌های صنایع بورسی بوده است.

شامخ وسایل نقلیه و قطعات وابسته‌، در مردادماه به رکورد جدیدی در رکود و سقوط شاخص‌ها دست پیدا کرده است. هرچند افت شامخ گروه وسایل نقلیه از تیرماه کلید خورد اما در مرداد‌ماه به کف یک‌ساله خود رسید.

مرکز آمار ایران، روز گذشته تورم تولیدکننده در بخش صنعت را به تفکیک صنایع مختلف مربوط به بهار ۱۴۰۲ منتشر کرده است.

دو خودروساز بزرگ کشور گزارش دخل و خرج خود در دوران تحریم - حدفاصل سال‌های ۱۳۹۷ تا انتهای خرداد۱۴۰۲- را منتشر کردند. این گزارش بیانگر آن است که گسل هزینه تمام‌شده و فروش دو تولیدکننده، به‌طور نسبی روند صعودی داشته است. دو خودروساز بزرگ کشور پنج سال گذشته را با رشد هزینه‌های تولید، رشد هزینه‌های مالی و به تبع آنها رشد زیان انباشته پشت سر گذاشته‌اند.

پس از گذشت سه ماه از آخرین قیمت‌گذاری خودروهای داخلی، حالا سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با بررسی اسناد و مدارک مالی سال۱۴۰۱ خودروسازان، نوبت افزایش قیمت محصولات خودرویی را تایید و درخواست قیمت‌گذاری جدید را به شورای رقابت ارسال کرده است. رشد قیمتی در اردیبهشت‌ماه بر اساس صورت‌های مالی سال۱۴۰۰ بوده که اعتراض خودروسازان را به همراه داشت.

چند روزی است که خودروهای فرسوده در بازار، حکم طلا پیدا کرده‌اند ماجرا به آخرین اطلاعیه ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده درباره تعداد گواهی اسقاط برای شماره‌گذاری انواع خودروها مربوط می‌شود. اطلاعیه مذکور شبهاتی را برای برخی از دارندگان خودرو فرسوده ایجاد کرد. این در شرایطی است که تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو باید فقط گواهی اسقاط داشته باشند.

پرونده عرضه خودرو در بورس کالا، از ماه‌های پایانی سال گذشته با مخالفت شورای رقابت با ادامه روند عرضه‌ها، بسته شد و تاکنون نیز که پنج ماهی از سال جدید می‌گذرد، هنوز بسته مانده است؛ شورای رقابت در آخرین اظهارنظر خود تاکید کرد که تا همین لحظه، ملاک همان دستورالعمل شورا است و بورس کالا محلی برای عرضه خودروها نیست.

وزارت صمت در شرایطی از خودروسازان درخواست کرده است که نیازهای ارزی خود را ترجیحا از طریق ارز صادرات خود و دیگران تامین کنند که حالا شنیده می‌شود خودروسازان به‌دلیل عدم توانایی در صادرات خودرو، به صادرات محصولات غیرخودرویی روی آورده‌اند. ارز مورد نیاز خودروسازی از ارز نیمایی تامین می‌شد؛ اما حالا ارز مورد نظر از طریق صادرات مواد خام مورد تایید و تاکید قرار گرفته است.

با رشد مقبولیت وسایل نقلیه خودران (AV) یکی از فناوری‌هایی که نقش مهمی را در توسعه این محصولات ایفا می‌کند لیدار است.

سه خودروساز بزرگ کشور رکوردهای جدیدی در تولید زیان و بدهی به ثبت رساندند. صورت‌های مالی خودروسازان در شرایطی از زیان و بدهی ۴۰۰هزار میلیاردتومانی حکایت دارد که سیاستگذار همچنان بر قیمت‌گذاری دستوری اصرار دارد.

گفته می‌شود سیاستگذار به خودروی بورسی به‌عنوان راهکاری میانه برای تعیین قیمت، رضایت داده است وزارت صنعت، معدن و تجارت در حالی قصد دارد به تدریج مدل قیمت‌گذاری خودرو را تغییر داده و سیاست دستوری در این بخش را حذف کند که به نظر می‌رسد عرضه خودرو در بورس کالا یکی از راهکارهای موقت در این مسیر باشد.

بعد از گذشت ماه‌ها از آزادسازی واردات خودرو، هنوز به طور عملی خبری از خودروهای وارداتی در بازار خودروی کشور نیست. به گفته مسوولان گمرک حدود هزار و ۶۰۰ دستگاه خودرو در گمرکات کشور وجود دارند که ۶۶۰ دستگاه از آنها ترخیص شده است، اما هنوز حتی یک دستگاه خودروی وارداتی تحویل مشتریان داده نشده است.

فاز اول «آزادسازی قیمت خودرو» با ابلاغ بخشنامه دولتی «پایان ارز نیمایی برای واردات قطعات خودرو»، استارت خورد. براساس یک نامه ابلاغی توسط «صمت» ، خودروسازان باید نیازهای ارزی خود برای تامین مواد اولیه را پس از این با ارز غیرحمایتی تامین کنند. این چرخش ارزی از نگاه کارشناسان، به «حرکت چراغ خاموش» سکاندار صنعت برای نجات خودرو از «قیمت دستوری» تعبیر شده است.

گزارش جدید پژوهشکده پولی و بانکی از افت رشد تولید در خودروسازی حکایت دارد که این موضوع کل رشد تولید صنایع بورسی را متاثر از خود کرده است.

آیین‌نامه واردات خودروهای صفر‌کیلومتر در حالی در آستانه یک‌سالگی‌اش قرار دارد که هنوز هیچ خودرویی تحویل ثبت‌نام‌کنندگان داده نشده و از طرفی به نظر می‌رسد وزارت صنعت، معدن و تجارت قصد دارد مدل اجرایی آن را تغییر دهد.

شامخ تیر‌ماه گروه وسایل نقلیه و قطعات وابسته، به کف یک‌ساله خود رسید. در تیرماه شاخص به ۶۵/ ۵۰ کاهش یافته که به کمترین مقدار یک‌ساله خود نزدیک شده است. این رقم نشان می‌دهد که شتاب رشد فعالیت‌های خودرویی در ماه تیر کاهش یافته است. این در شرایطی است که میزان خوش‌بینی شرکت‌ها نسبت به چشم‌انداز فعالیت‌ها برای ماه آینده به کمترین میزان از ابتدای سال ۱۴۰۱ رسیده است.