تصمیم اخیر کمیته خودرو مبنیبر کنار گذاشتن شورای رقابت و واگذاری اختیار قیمتگذاری خودروهای داخلی به سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، سه پرسش و ابهام بزرگ را ایجاد کرده که پاسخ به آنها میتواند تصویر شفافتری از آینده صنعت و بازار خودروی کشور ارائه دهد.
در آخرین جلسه کمیته خودرو که با حضور برخی از نمایندگان کمیسیون صنایع و معادن و طراحان طرح تحول صنعت و بازار خودرو برگزار شد، مقدمات بازگشت سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان به حیطه قیمتگذاری خودرو فراهم آمد.
در حالی که انتظار میرفت دولت باقیمانده سهام خود در خودروسازی را در قالب صندوق دارا سوم عرضه کند، وزیر امور اقتصاد و دارایی اعلام کرد در این صندوق، سهام بانکها در معرض واگذاری قرار خواهد گرفت. با توجه به این گفته فرهاد دژپسند، بهنظر میرسد عرضه سهام دولتی خودروسازان، طی سال جاری نیز اتفاق نیفتد.
رضایتمندی رئیس شورای رقابت از روند فعلی فروش و قیمتگذاری خودرو
در شرایطی که روزانه بر التهابات بازار خودرو افزوده میشود، رئیس شورای رقابت در گفتوگویی روند فعلی فروش و قیمتگذاری خودرو را رضایتبخش و بر تداوم این مسیر تاکید کرده است. بازار خودرو طی یک ماه گذشته،قیمتهای باورنکردنی را به خود دید.آنچه مشخص است قیمتگذاری محصولات خودرویی در بازار را میتوان نتیجه اعمال سیاستها و دستورالعملهای سیاستگذار خودرویی خواند که تنها از سر ناچاری و گذران شرایط کنونی، بر خودروساز و بازار تحمیل شده است.
سیاستگذار خودرو با توجه به التهابات بازار و ناکارآیی شیوههای ساماندهی به دنبال مسیرهایی برای بازگشت آرامش به بازار است. در این زمینه وزیر صمت از اعضای کمیته خودرو راهکارهایی برای ساماندهی بازار طلب کرده است. بر این اساس برخی منابع آگاه عنوان میکنند که ورود خودروی دست دوم ممکن است در زمره مسیرهای راهگشا برای کاهش التهابات بازار باشد.
در حالی نهادهای نظامی مدتهاست برای «حضور موقتی» در زنجیره خودروسازی و صرفا کمک به تولید برخی قطعات وارداتی اعلام آمادگی کردهاند که مجلس شورای اسلامی بهدنبال رسمی کردن حضور نظامیان در صنعت خودروی کشور است. طبق یکی از بندهای طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر تحول صنعت و بازار خودرو، نهادهای نظامی میتوانند رسما به قطعهسازی و خودروسازی ورود و عملا خطوط تولید خودرو و قطعه منحصر به خود را داشته باشند.
روز گذشته علیرضا رزمحسینی با رای اعتماد مجلس، در شرایطی سکان هدایت وزارت صمت را به دست گرفت که در واکنش به دغدغه خودرویی برخی از نمایندگان مجلس از برنامهریزی برای کاهش انحصار خودرو و همچنین اجرای طرحی برای کاهش قیمت پرده برداری کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در شرایطی به دنبال تصویب طرحی برای تحول بازار و صنعت خودرو هستند که به اعتقاد برخی از کارشناسان بسیاری از بندهای این طرح با واقعیات بازار و صنعت خودرو همخوانی ندارد.
شورای رقابت چندی پیش به طور رسمی مخالفت خود را با عرضه خودرو در بورس کالا اعلام کرد. این در شرایطی است که نمایندگان مجلس در طرحی که اخیرا رونمایی شده، فروش خودرو خارج از بورس را جرم خوانده و خودروسازان را ملزم به عرضه مستقیم در بورس کرده است. به این ترتیب شورای رقابت با مخالفت عرضه خودرو در بورس به نوعی بر قیمتگذاری دستوری صحه گذاشته حال آنکه مجلس بر آزادسازی و تعیین قیمت با مکانیزم عرضه و تقاضا تاکید دارد. دوئل کشف قیمت به نفع هر دو سمت بازار تمام میشود؟
بازار خودرو برای وزارت صمت میدان آزمون و خطا شده، به این معنا که سیاستگذار خودرویی در مقطعی برای آرامش بازار تصمیمسازی میکند، حال آنکه در مقطعی دیگر با تجدید نظر در تصمیمات اتخاذ شده مسیر دیگری را برای آزمون برمیگزیند. آنچه مشخص است اکثر تصمیمات سیاستگذار خودرویی در معرض ریسک قرار دارد، چراکه بهنظر میرسد سیاستگذار چندان از عواقب تصمیمات خود اطلاعی ندارد.
بکارگیری رایانش کوانتومی در بهینه سازی مسیر، تحقیق و توسعه مواد و حوزه های دیگر می تواند میلیاردها دلار ارزش افزوده برای صنعت خودروسازی به ارمغان آورد.
آیا قطب دیگری از خودروسازی در راه است؟ سالهاست که دولتمردان برای شکست انحصار دو خودروساز بزرگ کشور، وعده ورود قطب سوم خودروسازی را میدهند بهطوریکه در ادوار گذشته فعالیتهایی در این زمینه شکل گرفت حال آنکه هیچ کدام به نتیجه مورد نظر دست نیافت.